Девона шав

Ҳилат раҳо кун, эй дило, девона шав, девона шав,
В‐андар дили оташ даро, парвона шав, парвона шав.

Ҳам хешро бегона кун, ҳам хонаро вайрона кун,
В‐он гаҳ биё бо ошиқон ҳамхона шав, ҳамхона шав.

Рав синаро чун синаҳо ҳафт об шӯ аз кинаҳо,
В‐он гаҳ шароби ишқро паймона шав, паймона шав.

Бояд, ки ҷумла ҷон шавӣ, то лоиқи ҷонон шавӣ,
Гар сӯи мастон меравӣ, мастона шав, мастона шав.

Он гӯшвори шоҳидон ҳамсӯҳбати ораз шуда,
Он гӯшу ораз боядат, дурдон шав, дурдона шав.

Чун ҷони ту шуд дар ҳаво з‐афсонаи ширини мо,
Фонӣ шаву, чун ошиқон афсона шав, афсона шав.

Фазле бувад майлу ҳаво бинҳода бар дилҳои мо,
Мифтоҳ шав, мифтоҳро дандона шав, дандона шав.

Гар чеҳра бинмояд санам, пур шав аз ў чун оина,
В‐ар зулф бикшояд санам, рав, шона шав, рав, шона шав.

То кай душоха чун рухӣ, то кай чу байдақ камтакӣ,
То кай чу фарзин каҷравӣ? Фарзон шав, фарзона шав.

Шукрона додӣ ишқро аз тӯҳфаҳову молҳо,
Ҳил молро худро бидеҳ, шукрона шав, шукрона шав.

Як муддате аркон будӣ, як муддате ҳайвон будӣ,
Як муддате чун ҷон будӣ, ҷонона шав ҷонона шав.

Эй нотиқа, бар бому дар то кай равӣ, дар хона пар,
Нутқи забонро тарк кун, бегона шав, бегона шав.

ئالمىچى ئانار - Almiçi anar

ئالمىچى ئانار

دۇتتار چىلىپ ئولتۇرسام خىيالىمغا سەن كەلدىڭ

دەردىڭ بولسا ئېيت يايرىم مۇڭداشقىلى مەن كەلدىم

ئالمىچى ئانارىڭغا دەرلەر لالە رەيھانىڭ بولاي

دۇتتارىڭنى ئالساڭچۇ بېرىپ چۆللەردە چالساڭچۇ

ئۇنچىۋالا قىلغىچە ئەزىز جىننى ئالساڭچۇ

شىرىن جاننى ئالساڭچۇ

ئالمىچى ئانارىڭغا دەرلەر لالە رەيھانىڭ بولاي

دۇتتارنى تولا چىلىپ ئۈزۈلۈپ كەتتى تارىسى

مەن يارنى دىگەن بىلەن يارنىڭ نېمە كارىسى

بارمىدۇ دەردنىڭ چارىسى

ئالمىچى ئانارىڭغا دەرلەر لالە رەيھانىڭ بولاي

Here's the song performed by Gül Yaru.

From The Times

February 20, 2008

Professor Geoffrey Lewis

Scholar who introduced Turkish studies to Oxford and worked tirelessly to foster friendship between Britain and Turkey

Professor Geoffrey Lewis, who was the prime mover in introducing Turkish studies at Oxford and whose 1953 Turkish primer is still the classic introduction to the language, took up Turkish only “as a hobby” on the advice of his Latin tutor. It was to change his life.

He was reading classics at St John's College when his studies were interrupted by the war, during which he served in the RAF as a radar operator from 1940 to 1945, mainly in Egypt and Libya. He pursued his new hobby whenever possible while in the Middle East.

On his return to Oxford after the war, he took the advice of Sir Hamilton Gibb and read Arabic and Persian, being awarded first-class honours in 1947. There was no one to supervise a thesis in Turkish, and he therefore chose to do his doctorate in Islamic philosophy.

In 1950 he successfully submitted a thesis on the so-called Theology of Aristotle, which formed the backbone of his Plotiniana Arabica, published in 1959. His Turkish studies had continued apace, and in 1950 he was appointed university lecturer in Turkish at Oxford. He became in turn senior lecturer in Islamic studies, senior lecturer in Turkish, and finally Professor of Turkish. He was first elected to a Fellowship at St Antony's College, Oxford, in 1961, where he later served as sub-warden and senior tutor. He retired in 1987.

He taught the whole range of the Turkish syllabus from the Orkhon inscriptions to modern Turkish poetry. He was also fully at home in the main Turkic languages and, when required, taught Azeri, Chaghatay, Kazakh and Uzbek. He was a remarkably good teacher in whom a thorough grasp of his subject, ease of manner, and a fine sense of humour made a happy combination. Those who studied under him remember him with admiration and affection.

In addition to his teaching at Oxford, in 1959-60 he inaugurated and directed the bilingual humanities course at Robert College in Istanbul, a course designed to give engineering undergraduates a background in the history and traditions of Eastern and Western thought. 

He continued to act as Visiting Professor of Humanities at Robert College from 1960 to 1968. He was always much in demand both in Turkey and abroad and remembered with affection his spells as Visiting Professor at Princeton (1970-71, 1974); UCLA (1975); as a Leverhulme professor in Turkey (1984), and as Gunnar Jarring lecturer in Stockholm (2002).

Lewis maintained an active interest in a wide variety of subjects within the Islamic field, particularly in philosophy and science, culminating in the publication in 1973 of Albucasis on Surgery and Instruments, written jointly with Dr Martin Spink. He was also a fine Koranic scholar. However, his main academic interests lay in Turkish language and literature and current affairs in Turkey. His first publication in this field was Teach Yourself Turkish (1953, revised 1989), still the classic introduction to the language. This was followed by Modern Turkey (1955). Books like this are now taken for granted, but it was the first book in English written by a scholar who knew Turkish and Turkey. In it Lewis made clear his sympathy for, and admiration of Kemal Atatürk's reforms, though he was the first to agree that much yet remained to be done. The book appeared in several editions, with the 1978 reprint having been almost completely rewritten to keep up with the times.

More books followed, but his magnum opus was his Turkish Grammar, first published by the Oxford University Press in 1967 and revised several times. His final work was The Turkish Language Reform: A Catastrophic Success (1999, Turkish edition 2003). There were also numerous articles.

Geoffrey Lewis was born in 1920 and educated at University College School, in North London, before going up to Oxford. He was chiefly responsible for the establishment of Turkish studies at Oxford, this culminating in 1964 with the acceptance of Turkish as a main subject of study in the Honour School of Oriental Studies. This was achieved despite vociferous opposition orchestrated by two die-hard conservatives from the Queen's College.

The Lewises had a wide range of friends and were generous with their hospitality. They kept open house for Turkish scholars visiting this country and for anyone who sought knowledge of Turkey. For the Turks who found themselves in hospital in Oxford or, rather more rarely, were detained by the Oxfordshire police, they willingly acted as interpreters.

Lewis was much in demand to serve on bodies outside Oxford, and he was unstinting of his time. He gave much service to the British-Turkish Mixed (Cultural) Commission of which he was a member from 1975 to 1995. He was particularly fond of the Anglo-Turkish Society, of which he was vice-president from 1972 to 2003 and president from 2003 until his death; of the British Society for Middle Eastern Studies, which he helped to found and of which he was president, 1981-83; and of the E.J.W. Gibb Memorial Trust, which publishes works on Arabic, Persian and Turkish. His last public appearance was at the trust's launch last month for a new translation of the Koran, which it had just published.

Away from the public eye, Lewis advised a succession of British and Turkish diplomats on ways to further the cause of friendship between the two countries.

Over the years the Turkish Government showed its appreciation of Lewis's work by awarding him a Certificate of Merit in 1973, the Exceptional Service Plaque of the Foreign Ministry in 1991 and finally the historic Order of Merit of the Turkish Republic in 1998. In the same year he was appointed CMG.

He visited Turkey whenever possible. The visits started in 1947, when he spent six months in Turkey to bring his knowledge of Turkish up to a standard that was acceptable to himself, and continued until his final visit to Ankara in 2007 when he lectured for the British Council on the problems of language reform. His contributions to Turkish studies were widely recognised in Turkey, and he was elected a corresponding member of the Turkish Language Society as early as 1953. Later manifestations of this esteem included honorary doctorates from Boaziçi University in 1986 and Turkey's oldest university, Istanbul University, in 1992. In this country he was elected a Fellow of the British Academy in 1979 and an honorary Fellow of St John's College, Oxford in 2000.

Lewis's academic work combined the best of the classically trained philologist with a sense of the importance of literary style, and displayed a range of interests and accomplishments that few could match. His scholarship, driven by a love of learning that owed much to his Jewish background, was informed by great analytic skills and by lucid exposition, and he had a style of learning that combined erudition with wit, sympathy and an old-fashioned breadth of education. Study and research were both his work and his recreation, and he had the humility of the scholar who knows that there is always the yet undiscovered. He said that he regarded the existence of language as proof of the existence of God - “We could never have done it on our own.”

In July 1941 he married Raphaela Rhoda Bale Seideman (Raff), his childhood sweetheart (who was to publish her own ground-breaking Everyday Life in Ottoman Turkey in 1971). She and their daughter predeceased him, and he is survived by his son.

Professor Geoffrey Lewis, CMG, scholar of the Turkish language and culture, was born on June 19, 1920. He died on February 12, 2008, aged 87

Two super sentences

I came across these two highly complicated sentences in my reading. They are enough to demonstrate the power of the Turkish language:

'On adım ötede en büyük hürriyetlere götüren denizi dinlemek ve sonra aradaki kalın kale duvarlarına gözleri dikerek bakmağa, denizi yalnız muhayyelede görmeğe mecbur kalmak az azap mıdır?'

'Bahçede insanın ayak ucuna inerek ekmek kırıntılarını toplayan ve aynı hürriyetsiz topraklarda sağa sola adım atan bir kuşun bir kanat vuruşuyla bu duvarları aşarak serbestliklerle kucaklaşmağa gittiğini görmektense nefes almaktan başka hürriyeti hatırlatacak hiç bir şey bulunmıyan bir yerde kapanmak daha iyi değil midir?'

- Sabahattin Ali, Duvar

Translation:

'Is it not a bit of a torture to listen to the sea which leads to boundless (lit. biggest) freedom at just ten steps away, and then to be forced to look at the thick brick wall in between with adjusted eyes, and to watch the sea only in imagination?'

'If one has to see a bird which comes down to people's feet to collect bread crumbs in the garden, and which, fidgeting in the same place without freedom, overcomes the walls and flies to embrace freedom with only one stroke of wings, then is it not better to be imprisoned in a place where nothing is to be found and no freedom other than that of breathing is to be reminded?'

Failed

Right, Elif Şafak's thing was a bit hard to read. Not the grammar, but the vocabulary. I may have to put it aside a bit and consolidate my Turkish. I've got this Turkish Literary Reader from the Oriental Institute Library, which has short extracts of literary works and a GLOSSARY and NOTES. Saves time and is actually educational. I'm going to use this first.

Ko'nglim guli so'zlari

Ko'nglim guli

Bu toshlarga qor tushar

Bog'larda anor pishar

Qachon mening tog' qalbim

Sen bog' bilan topishar

Ey tog'dagi mag'rur qush

Sovuq toshga bosma tush

Bu darada bir qiz bor

Yostig'ning yarmi bo'sh

Cho'qqidagi qoya tosh

Yolg'izlikdan egar bosh

Yakkalasa yomg'irlar

Ko'zlaridan to'kar yosh

Bog'da ham bir tanho gul

Tanholikdan a'lo gul

Ko'z yoshiga yuz yuvar

So'ngsiz g'amlarga mashg'ul

Sen yolg'izsan men diqqat

Ikkimizga yo'q shafqat

O'rtamizda ovora

Sarson bo'ldi muhabbat

Yulduz Usmanovadan bek yaxshi bir O'zbekcha naxsha. YouTubeda anglamaq mumkin. 


Çeviri:

Yüreğimin Çiçeği

O dağlara kar düşer

Bağlarda nar pişer

Ne zaman benim dağ kalbim

Sen bağ ilen kavuşur

Ey dağdaki mağrur kuş

Soğuk taşa basma in

O derede bir kız var

Yastığının yarısı boş

Doruktaki kaya taş

Yalnızlıktan eğer baş

Tek bıraksa yağmurlar

Gözlerinden döker yaş

Bağda ise bir yalnız çiçek

Yalnızlıktan ala çiçek

Gözyaşı yüzünü yıkar

Sonsuz gamlarla meşgul

Sen yalnızsen ben üzgün

İkimize yok şefkât

Aramızda avare

Başıboş kaldı sevgi

Beginner's darbuka composition

I composed my own beginner's solo piece:


(Baladi)

D  D  TK  T  D  TK  T  TK

D  D  TK  T  D  TK  D  TK

D  D  TK  T  D  TK  T  TK

D  D  TK  T  D  TK  D  TK

(Baladi variation)

D  D ~TK  T  D ~TK  T ~TK

D  D ~TK  T  D ~TK  D ~TK
D  D ~TK  T  D ~TK  T ~TK

D  D ~TK  T  D ~TK  D ~TK

(Sa'idi)

D  D ~TK  D  D ~TK  T ~TK

D  D ~TK  D  D ~TK  T ~TK
D  D ~TK  D  D ~TK  T ~TK

D  D ~TK  D  D ~TK  T ~TK

(3 Dum Sa'idi)

TK  D  TK  D  D  TK  T  TK

TK  D  TK  D  D  TK  D  TK
TK  D  TK  D  D ~TK  T ~TK

TK  D  TK  D  D ~TK  D ~TK

(Sa'idi variation)

D  D ~TK  D  S

TK  D  TK  D  S
D  D ~TK  D  S

TK  D  TK  D  S

D  D ~TK  D  D ~TK  S

TK  D  TK  D  D ~TK  S
D  D ~TK  D  D ~TK  S~

TK  D  TK  D  D ~TK  S
D  D ~TK  D  D ~TK  S~

TK  D  TK  D  D ~TK  S

(Baladi variation)

D  D ~TK  T  D ~TK  T ~TK

D  D ~TK  T  D ~TK  D ~TK
D  D ~TK  T  D ~TK  T ~TK

D  D ~TK  T  D ~TK  D ~TK

(Sa'idi)

D  D ~TK  D  D ~TK  T ~TK

D  D ~TK  D  D ~TK  T ~TK
D  D ~TK  D  D ~TK  T ~TK

D  D ~TK  D  D ~TK  T ~TK

(Maqsum)

D  T  K  T  D  K  T  TK

DK  D  K  T  D  K  T  TK

D  T  K ~TK  D  K  T ~TK

DK  D  K ~TK  D  K  T ~TK

D  T  K ~TK  D  K  T ~TK

DK  D  K ~TK  D  K  T ~TK

... to be continued. I have to think of an ending!

Daily Turkish Feed XXI

Mutfak Kültürleri ve Sağlığımız

Çoşkun Aral

Bugüne kadar birçok ülke gördüm, her kıtaya gittim. İnsanların beslenme alışkanlıkları ve damak tatları her kültürde farklı. Yani, her ülkenin farklı, özel bir mutfak kültürü var.

Dünya mutfaklarının başında Çin mutfağı geliyor. En eski, en büyük uygarlıklardan biri... Kocaman bir ülke, her bölgesi farklı bir coğrafya ve iklim... Sonuç, binlerce farklı yemek, farklı tatlar ama Uzak Doğru mutfak kültüründe en önemli yiyecek pirinç ve soya fasulyesi. Her yemeğin yanında mutlaka pirinç oluyor. Başlıca sos da soya sosu. Soya sosları çok tuzlu. Çinliler sebzeleri yağda, yüksek ateşte kavuruyor. Bu yöntem vitaminlerin ölmesini engelliyor ama zararlı bakterileri vemikropları tam olarak öldürmüyor. Ya Japon usulu çiğ balık! Adı üstünde, hiç pişmiyor ama yanında bir yeşil hardal var ki zehir mi zehir.

İtalyanların geleneksel mutfağında makarna, spagetti ve pizza gibi unlu yiyecekler. ön planda. Lezzetine söz söylemeyelim ama salamlı, sosisli, jambonlu yemekler, tereyağlı, kremalı soslar bu mutfağı da bir mayın tarlasına çeviriyor... Fransız mutfağı peynir çeşitleriyle ünlü. Sofranın başlıca içeceği kırmızı şarap doğrudan 'kalbinize hitap ediyor'... Ama sorun bakalım enfes merloların yanında genellikle ne var: kırmızı et! Hem de ızgaralık, yağlı kanlı kırmızı et. Ve şarap şişesinin üstünde o tehlikeli tavsiyle: 'Özellikle kırmızı etle tüketin.'

Arap mutfağı, sıcak ülkelerin tipik etlik hayvanının 'işgali altında': koyunlar. O enfes kebapları başka etlerden de yaparsınız ama orijinali koyun etidir, en yağlı etlerden biri. Et kömür ateşinde 'yağlı yağlı' cızırdayacak ki kebap lezzetli olsun... 'Kebap yiyeyim ama ağzım dilim de kavrulsun mu diyorsunuz?' Gelsin kebabın yanında çesit çesit acı biber... Allahtan Arap yemeklerinin yanında yoğurt ve nohut eksik olmuyor. Mezelerin iki ana malzemesi... Patlıcanı da unutmayın.

Daha birçok mutfağı saymadım ama şunu ekleyeyim, bitireyim: Beyaz et, beyaz yet, beyaz et... Uzmanların dilinden bu söz düşmüyor ama bence tavsiyeler biraz yanıltıcı. İnsanlar ne yesin? Bu önemli değil. Ölçülü ve dengeli yedikten sonra herşeyi yesin.

Yeni Hitit 1'den

Turkish vocabulary - Cooking, food, grocery shopping

haşlamak: to boil (food)
- Annem diyet yapıyor. Sebzeleri suda haşlıyor ve yağsız yiyor.


kaynatmak: to boil (water)
- Hülya makarna için önce suyu kaynatın, piştikten sonra süzgeçle süzün.


bölmek: to slice, doğramak: to chop
- Kızım, salata yapmak için damates böl ve havuç doğra.


çırpmak: to whisk, to whip
- Ablam kek için önce yumurta ve şekeri çırpıyor.


karıştırmak: to mix, to stir
- Çayına şeker koymadım, sen koy ve karıştır.


pişirmak: to cook
- Akşama misafirimiz var, yemeğe ne pişirelim?


kızartmak: to fry, to grill
- Çocuklar patates kızartmasına bayılıyor. 


gıda alışverişi: grocery shopping
market: supermarket, grocery shop
süpermarket: supermarket
bakkal: grocer, grocery shop
alışveriş listesi: shopping list
ürün: product
son kullanma tarihi: expiry date
fiyatlar ve ürünler arasında karşılaştırmak: compare prices and products
marka: brand
ekonomik boy (self explanatory)
aile paket (self explanatory)
avantajlı (self explanatory)
denemek: to try out, to give it a go
haftalık alışveriş: weekly shopping
kalabalıklı: crowded

Turkish vocabulary - Quantities

adet: unit

avuç: handful - bir avuç fındık

bardak: glass, cup, mug - bir bardak meyve suyu

demet: bunch, bundle, tuft - bir demet makarna

dilim: slice, strip - bir dilim ekmek

fiske: pinch - bir fiske tuz

kadeh: glass, chalice, goblet - bir kadeh şarap

kalıp: cake, bar, piece - bir kalıp peynir

kutu: box - bir kutu süt

paket: packet -  bir paket vişne

parça: piece - bir parça elma

salkım: bunch, cluster, bunch of grapes - bir salkım üzüm

tane: piece, grain (of sand) - iki tane yumurta

top: ball - dört top dondurma

Daily Turkish Feed XX

Bir aşk mektubu

'Canım sevgilim,

Bir aydır senden uzaktayım. Seni ne kadar özlediğimi bilemezsin. Buraya geldiğimden beri durmadan çalıştım. Son bir iki gündür işler hafiflediği için sana yazmaya vakit bulabildim. Her zaman seni düşünüyorum. Biliyormusun, tanıştığımız günü hiç unutamıyorum. Ne kadar mutluyduk. Sen hayatta tanıdığım en değerli varlıksın. Senin için her fedakârlığa hazırım, bunu bilmeni isterim. 

Sana kavuşacağım anı dört gözle bekliyorum. Çok yakında görüşmek ümidiyle, kucaklarım.' 

Genç kız mektubu okur okumaz telefona sarıldı :

- Alo, canım, sen misin? Mektubunu biraz önce aldım. Ben de seni çok özledim. Bu hafta sonu gelebilir misin?

- Şey, hava çok soğuk, yağış var. 

- Ama yollar açık. İstersen yataklıyla gel. 

- Ben trende hiç uyuyamam.

- Mektubunda beni özlediğini yazıyorsun da.

- Tabii, seni görmeyi çok isterim, ama biliyorsun, hafta sonları arkadaşlarla satranç oynuyoruz. 

- Peki, o zaman senden bir tek fedakârlık istiyorum: bir daha canın sıkıldığı zaman bana aşk mektubu yazma!

Daily Turkish Feed XIX

Boğaz'da tekneyle gezinti

Turistlerle dolu tekne Kabataş'tan hareket ederek, ağır ağır Boğaz'a doğru ilerliyor. Rehber:

- Hemen solumuzdaki bu görkemli bina Dolmabahçe Sarayı. Denizi doldurup, üzerine sarayı yapmışlar. İsmi buradan geliyor. Saray on dokuzuncu yüzyılın ortalarında yaptırıldı.  Padişahlar Topkapı Sarayı'nı terk edip burada oturdular. Cumhuriyet kurulduktan sonra, Atatürk Ankara'dan İstanbul'a geldikçe burada kalırdı ve burada da öldü. Saray bügün müze olarak kullanılmaktadır.

Yabancılar ellerindeki kameralarla film çekiyorlar.

- Şimdi Beşiktaş'tan geçiyoruz. İskelenin yakınındaki şu bina Deniz Müzesi. Gezerseniz sultanların kayıklarını görebilirsiniz. Az ilerde gördüğünüz heykel, büyük Türk denizcesi Barbaros Hayrettin Paşa'nın heykelidir. Bu Ortaköy camisi. 

Şu anda Asya'yı Avrupa'ya bağlayan Boğaz Köprüsü'nün altından geçmekteyiz. Burası Rumeli Hisarı, Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılan hisar dört ayda tamamlanmıştır. Bunun karşısındaki Anadolu Hisarı...

Şimdi Anadolu yakasına gidiyoruz. Gördüğünüz gibi, Boğaz'ın kıyılarında birbirinden güzel yalılar yer alıyor. Şu anda yaklaştığımız yer Kanlıca. Burada biraz mola verip, meşhur yoğurdunu yiyeceğiz. 

Bir saat sonra tekrar tekneye binip, Kavaklar'da balık yemek üzere yola çıkıyorlar. 

Daily Turkish Feed XVIII

Suya düşen evlilik

Arkadaşları onları, evlensinler diye tanıştırır. Birbirlerinden hoşlanırlar. Erkek elli yaşlarında, kadınsa ondan biraz daha gençtir. İkisi de daha önce hiç evlenmemiştir.

Birkaç kez yemeğe çıktıktan sonra, evlilikten söz etmeye başlarlar. 

Kadın:

- Evlenirsek Bağdat caddesinde oturalım. Hem iş yerlerimize yakın, hem de çok güzel bir semt. 

- Ama annemi Nişantaşı'nda yalnız bırakamam. 

- İsterse o da bizimle gelsin. Alt katımızda oturur. Onunla ilgileriniz. Hiç yalnız kalmaz.

- Annem oradaki arkadaşlarından ayrılamaz. Doğduğu günden beri aynı mahallede oturuyor.

- Neyse, bunu sonra düşünürüz. Bir de bem, evlenince çalışmaya devam etmek istiyorum.

- Annem çalışan gelin istemiyor.

- Peki ama işten ayrılırsam bunca yıllık emeğime yazık olur. Neyse, onu da daha sonra görüşürüz. Sonra, evlendiğimiz zaman hafta sonları sinemaya tiyatroya gider, eğleniriz. Yalnızken pek eğlenmedim de.

- Ama annem diyor ki...

- Anneniz her şeye bu kadar karışırsa, her halde balayına da üçümüz beraber çıkarız!

- Mmm... bilmen... Tabii, bizi bırakamaz.

- Allahaısmarladık.

- Ne oldu? Nereye gidiyorsunuz?

- Annesiz bir koca bulmaya...

Vocabulary from Arabicpod.net I

شطت + to comb

آخر مرّة

شكل+ personal ending كأن + personal ending

بجد, من جد

هذا لأن...

حلق + to cut

صدّقني

ما, ليس عندي وقت + جملة

حلّاق
  

Sakarya

İnsan bu, su misali, kıvrım kıvrım akar ya:
Bir yanda akan benim, öbür yanda Sakarya.

Su iner yokuşlardan, hep basamak basamak;
Benimse alın yazım, yokuşlarda susamak.

Her şey akar, su, tarih, yıldız, insan ve fikir:
Oluklar çift, birinden nur akar, birinden kir.

Akışta demetlenmiş, büyük, küçük, kainat:
Şu çıkan buluta bak, bu inen suya inat!

Fakat Sakarya başka, yokuş mu çıkıyor ne?
Kurşundan bir yük binmiş, köpükten gövdesine:

Çatlıyor, yırtınıyor yokuşu sökmek için.
Hey Sakarya, kim demiş suya vurulmaz perçin?

Rabb’im isterse, sular büklüm büklüm burulur.
Sırtına Sakarya’nın, Türk tarihi vurulur.

Eyvah, eyvah, Sakarya’m, sana mı düştü bu yük?
Bu dâvâ hor, bu dâvâ öksüz, bu dâvâ büyük!

Ne ağır imtihandır, başındaki Sakarya!
Binbir başlı kartalı nasıl taşır kanarya?

İnsandır sanıyordum mukaddes yüke hamal;
Hamallık ki, sonunda, ne rütbe var, ne de mal,

Yalnız acı bir lokma, zehirle pişmiş aştan:
Ve ayrılık, anneden, vatandan, arkadaştan!

Şimdi dövün Sakarya, dövünmek vakti bu ân;
Kehkeşanlara kaçmış eski güneşleri an!

Hani Yunus Emre ki, kıyında geziyordu? 
Hani ardına çil çil kubbeler serpen ordu?

Nerede kardeşlerin, cömert Nil, yeşil Tuna?
Giden şanlı akıncı, ne gün döner yurduna?

Mermerlerin nabzında hâlâ çarpar mı tekbir?
Bulur mu deli rüzgâr o sedayı: Allah bir!

Bütün bunlar sendedir, bu girift bilmeceler;
Sakarya, kandillere katran döktü geceler.

Vicdan azabına eş kayna kayna Sakarya.
Öz yurdunda garipsin, öz vatanında parya!

İnsan üç beş damla kan, ırmak üç beş damla su:
Bir hayata çattık ki, hayata kurmuş pusu.

Geldi ölümlü yalan, gitti ölümsüz gerçek:

Siz, hayat süren leşler, sizi kim diriltecek?

Kafdağını assalar, belki çeker de bir kıl!
Bu ifritten sualin, kılını çekmez akıl!

Sakarya, saf çocuğu, mâsum Anadolu’nun,
Divanesi ikimiz kaldık Allah yolunun!

Sen ve ben, gözyaşıyle ıslanmış hamurdanız;
Rengimize baksınlar, kandan ve çamurdanız!

Akrebin kıskacında yoğurmuş bizi kader;
Aldırma, böyle gelmiş, bu dünya böyle gider!

Bana kefendir yatak, sana tabuttur havuz:
Sen kıvrıl, ben gideyim, Son Peygamber kılavuz!

Yol onun, varlık onun, gerisi hep angarya:
Yüzüstü çok süründün, ayağa kalk, Sakarya!

Türkçe Olimpiyatları'ndaki bir Monğol kızı bu şiiri söyledi. Harika!